W dzisiejszym artykule chciałabym napisać krótki poradnik jak przygotować pozew o alimenty. Z uwagi na szeroką tematykę omawianej instytucji, skupię się na najczęściej wytyczanym powództwie obejmującym żądanie zasądzenia alimentów na rzecz małoletniego dziecka. Jakie warunki formalne musi spełniać taki pozew, czy wymaga uiszczenia opłaty, jaki sąd jest właściwy do orzekania w sprawie alimentów na dziecko, jak wyliczyć odpowiednią kwotę miesięcznych alimentów? Postaram się odpowiedzieć na powyższe pytania.
Pozew o alimenty – właściwość sądu
Sądem do którego możemy złożyć pozew o alimenty jest sąd rejonowy właściwy:
- dla miejsca zamieszkania pozwanego, tj. osoby zobowiązanej do zapłaty alimentów (art. 27 kodeksu postępowania cywilnego)
lub
- dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej, tj. małoletniego dziecka (art. 32 kodeksu postępowania cywilnego)
Niewątpliwie w sytuacji gdy rodzice dziecka żyją w różnych miastach, złożenie pozwu w miejscu zamieszkania dziecka jest korzystnym rozwiązaniem dla rodzica, który reprezentuje w postępowaniu interes małoletniego. Właściwym do orzekania w sprawach o alimenty na terenie miasta gminy Koszalin jest Sąd Rejonowy w Koszalinie III Wydział Rodzinny i Nieletnich.
Uwaga! „Pozew składamy wraz z jego odpisem i kompletem dokumentów dla sądu i dla strony przeciwnej”
Pozew o alimenty – czy wymaga uiszczenia opłaty?
Pozew o alimenty jest zwolniony od opłaty sądowej (art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).
Pozew o alimenty – oznaczenie stron postępowania
Sporządzając pozew o alimenty wskazujemy oprócz właściwego sądu strony postępowania:
Pozwany – osoba na którą ma zostać nałożony obowiązek alimentacyjny (wskazujemy również adres pozwanego).
Powód – małoletnie dziecko, które jest reprezentowane przez rodzica, innego opiekuna prawnego lub rodzinę zastępczą. Możemy oznaczyć powoda w sposób następujący:
Małoletni Jan Kowalski
zam. ul. Marcepanowa 5, Koszalin
PESEL (…)
reprezentowany przez:
przedstawiciela ustawowego (matkę) Annę Kowalską
zam. ul. Marcepanowa 5, Koszalin
Uwaga! „W powie oprócz imienia i nazwiska, adresu zamieszkania powoda, wskazujemy także numer pesel dziecka”.
Pozew o alimenty – wartość przedmiotu sporu
Pod tajemniczą nawą wartość przedmiotu sporu kryje się określenie naszego żądania, które jest wartością roczną miesięcznych alimentów, o które wnosimy w pozwie.
Zakładając, że nasza Pani Anna Kowalska wnosi o zasądzenie od ojca dziecka na rzecz małoletniego Jana Kowalskiego kwotę 500 zł miesięcznie, jej wartość przedmiotu sporu wynosi kwotę 6 000 zł (500 zł x 12 miesięcy) i tą kwotę wskazuje na stronie tytułowej pozwu.
Pozew o alimenty – o jaką kwotę wnosić?
Sąd ustalając kwotę alimentów rozważa:
- usprawiedliwione potrzeby uprawnionego (dziecka)
- zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (osoby, od której żądamy alimentów)
Nie bez znaczenia ma również sytuacja życiowa i majątkowa rodzica/opiekuna, który wnosi w imieniu dziecka pozew o alimenty.
Sąd rozpocznie ustalanie odpowiedniej kwoty od ustalenia potrzeb dziecka (m. in. wydatków na żywność, artykułów codziennego użytku, ubrań, przyborów szkolnych itp). Ustali koszty nauki, zajęć dodatkowych dziecka, szczególne potrzeby takie jak zakup farmaceutyków czy odpłatnych wizyt u lekarzy ale również koszt zabawek, książek i rozrywek z jakich ma prawo korzystać dziecko. Ponadto sąd uwzględni również odpowiedni „udział” dziecka w kosztach czynszu i opłat za nieruchomość, które ponosi opiekun, z którym małoletni mieszka.
Należy podkreślić, iż w koszty utrzymania dziecka nie można wliczać zobowiązań kredytowych jakie posiada rodzic/opiekun wnoszący o alimenty na dziecko. Dotyczy to również indywidualnych kosztów życia tego rodzica. Na wysokość alimentów wpływa zawsze sytuacja życiowa zobowiązanego, np. stan zdrowia uniemożliwiający podjęcia pracy w szerszym wymiarze godzinowym lub posiadanie na utrzymaniu dzieci pochodzące z innego związku. Obowiązek alimentacyjny nie może być wykonany z nadmiernym uszczerbkiem dla innych uprawnionych do pomocy finansowej lub do alimentów dzieci zobowiązanego. Możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej ustala się na podstawie dochodów jakie otrzymuje przy jednoczesnym ustaleniu jego kosztów życia.
Uwaga! Sąd nie oceni wyłącznie rzeczywistych dochodów jakie pozwany otrzymuje ale również zbada czy pozwany umyślnie nie uchyla się od zarobkowania pomimo realnej możliwości podjęcia pracy.
Przy sporządzaniu pozwu należy wypisać miesięczne i sezonowe koszty utrzymania dziecka, opisać własną sytuacją materialną a jeżeli jest taka możliwość wskazania także sytuacji majątkowej pozwanego.
Pozew o alimenty – wniosek o zabezpieczenie
W pozwie o alimenty możemy zawrzeć również wniosek o udzielenie uprawnionemu zabezpieczenia świadczenia poprzez zobowiązanie pozwanego na czas toczącego się postępowania do zapłaty co miesiąc na rzecz małoletniego dziecka określonej kwoty pieniężnej. Wniosek należy uprawdopodobnić, iż pozwany ma możliwości finansowe łożenia na małoletnie dziecko wskazanej kwoty oraz określić miesięczne koszty utrzymania dziecka. Złożenie wniosku pozwoli na otrzymywanie środków do życia już w trakcie trwania procesu.
Pozew o alimenty – co załączamy?
Do pozwu należy dołączyć:
- odpis skróconego aktu urodzenia dziecka;
- wyrok rozwodowy, jeżeli wobec rodziców dziecka orzeczono rozwód (odpowiednio wyrok separacyjny);
- umowa o rozdzielności majątkowej, jeżeli została zawarta między małżonkami;
- postanowienie sądu opiekuńczego o ustanowieniu rodziną zastępczą lub opiekunem prawnym małoletniego dziecka;
- odpisy skrócone aktów urodzenia innych dzieci, które pozostają na utrzymaniu osoby reprezentującej w postępowaniu małoletniego;
- dokumenty wykazujące sytuację materialną rodzica/opiekuna umowa o pracę, zaświadczenie o zarobkach, PIT za zeszły rok;
- dokumenty wskazujące na wysokość kosztów ponoszonych na dziecko, np. koszt prywatnego przedszkola, szkoły, wyżywienia, rozrywki, inne koszty związane z potrzebami dziecka wynikającymi z jego wieku, uzdolnień, zainteresowań (zaświadczenie o kosztach zajęć pozaszkolnych np. korepetycje, nauka języków obcych, zajęcia z tańca, akrobatyki, składki klubowe itp.) zaświadczenia od lekarza stwierdzające chorobę dziecka, paragony, faktury za zakup leków lub rehabilitacji, dokument poświadczający koszt wykupionych wakacji i obozów, paragony z tytułu zakupu dziecku ubrań, przyborów naukowych czy zabawek;
- rachunki i faktury dokumentujące koszt najmu lub użytkowania nieruchomości, w której dziecko mieszka (opłata za czynsz, rachunki za prąd, gaz, wodę, media itd.);
- inne dokumenty, które mają znaczenia dla sprawy.
Na koniec radzę w sprawach alimentacyjnych zawsze szukać porozumienia, które może zakończyć spór stron postępowania zawarciem przed sądem ugody. W przypadku obawy przed bitwą na sali sądowej z przeciwnikiem, radzę skonsultować się przed sporządzeniem pozwu z profesjonalnym pełnomocnikiem. Radca prawny doskonale pomoże Państwu w postępowaniu.
